Rezerv Satışları ve Döviz Kurundaki Yükseliş
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yabancı yatırımcılarla yaptığı toplantıda, dolardaki yükselişi önlemek için 3 günde 25 milyar dolardan fazla rezerv satışı yapıldığını açıkladı. Bu müdahale, döviz kurundaki ani artışın önüne geçmeyi amaçlıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise enflasyonda kalıcı bir hasar olmayacağı konusunda yatırımcıları temin etti. Uygulanan ekonomi programının temel hedefleri arasında enflasyonun düşürülmesi ve finansal istikrarın sağlanması yer alıyor. Döviz kurunun istikrarı, bu hedeflerin başarısı için kritik önem taşıyor. Karahan, kurdan enflasyona geçişkenlik oranını yüzde 20 olarak açıklasa da, bazı ekonomistler bu oranın son yıllarda yüzde 100'lere ulaştığını savunuyor. Kurdaki artışın fiyatlama davranışlarını olumsuz etkilediği ve enflasyon beklentilerini yükselttiği belirtiliyor.
Yabancı Çıkışı ve İç Talep
Bakan Şimşek, kurdaki yükselişte yabancı çıkışının önemli bir rol oynadığını vurguladı. Tahminlere göre, yükselişin yüzde 60'ı yabancı yatırımcıların çıkışından, yüzde 30'u şirketlerin ve yüzde 10'u ise vatandaşların döviz talebinden kaynaklanıyor. Yabancıların kısa vadede kurda sert bir artışa neden olacak bir çıkış yapması beklenmiyor. Ancak, en büyük risk, vatandaşların ve şirketlerin dolar alımına yönelmesi olarak gösteriliyor. Yabancı bankaların raporlarında da bu durumun önemli bir risk faktörü olduğu belirtiliyor. Geçen hafta parite etkisinden arındırılmış döviz mevduatı 5,9 milyar dolar artış gösterdi. Bu artışın 3,2 milyar doları tüzellerin, 2,7 milyar doları ise gerçek kişilerin döviz alımından kaynaklandı. Bu veriler, döviz kurundaki istikrarsızlığın devam etmesi durumunda, iç talebin de enflasyonu besleyebileceğini gösteriyor.
Enflasyon Beklentileri ve Geleceğe Dair
Enflasyonun artmasına neden olan tek etken döviz kuru değil. Enflasyon beklentileri de fiyatlardaki değişimleri etkiliyor. Merkez Bankası'nın verilerine göre, mart ayında piyasa katılımcılarının ve reel sektörün enflasyon beklentileri iyileşmişti. Ancak, son gelişmeler ve döviz kuru artışı, bu beklentileri tekrar yükseltebilir. Şirketlerin enflasyon beklentilerindeki artış, ürün fiyatlarını artırmalarına neden olurken, vatandaşların artan beklentileri ise yüksek fiyatlara rağmen talebin devam etmesine yol açıyor. Bu durum, enflasyonun düşürülmesi hedefini zorlaştırıyor. Hem döviz mevduatı hem de enflasyon beklentileri verileri, mevcut durumun geleceğe dair etkilerini anlamak için yakından takip edilmeli. Özellikle önümüzdeki aylarda, enflasyon beklentilerindeki değişikliklere dikkat etmek gerekiyor.